Marszałek z apelem o pomoc dla Ukrainy

Marszałek Władysław Ortyl wystosował kolejny, drugi już oficjalny apel do 15 placówek dyplomatycznych w Polsce oraz do władz regionów w Niemczech, Austrii i Włoszech. W sumie apel trafił do 40 adresatów. O tych oraz o szeregu innych działań, jakie prowadzi samorząd województwa na rzecz walczącej Ukrainy, była mowa podczas środowej konferencji prasowej.

W spotkaniu z dziennikarzami wzięli także udział: wicemarszałek Piotr Pilch, Ewa Leniart – wojewoda podkarpacki, Marek Ćwiąkała – dyrektor Podkarpackiego Stowarzyszenia Samorządów Terytorialnych, Jerzy Jęczmienionka – dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Rzeszowie, dwóch wiceprzewodniczących PSST: Zenon Swatek – starosta lubaczowski oraz Paweł Baj – burmistrz Głogowa, Stanisław Szafran – zastępca wójta gminy Krzeszów oraz przedstawicielki sołectw z gminy.

Przedstawiając działania pomocowe prowadzone przez samorząd województwa, marszałek Władysław Ortyl  przybliżył kwotę, jaką udało się przeznaczyć na ten cel, a jest to ponad 50 mln złotych. - Są to zarówno środki z budżetu województwa podkarpackiego w wysokości ponad 7 mln złotych, 44 mln złotych - środki z Unii Europejskiej, a także wsparcie z budżetu państwa, w tym z budżetu wojewody i z Funduszu Pomocy, które w trafiły do samorządu województwa na różnorakie formy wsparcia – mówił marszałek.

Podczas konferencji zostały zaprezentowane defibrylatory, 10 sztuk nowoczesnego sprzętu medycznego, który trafi na Ukrainę, do administracji we Lwowie, Odessie, Użgorodzie, Tarnopolu oraz Iwano-Frankiwsku. Dodatkowo Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego w Przemyślu przeprowadzi szkolenia oraz wdroży procedury niezbędne do pełnego wykorzystania tych urządzeń. Ich zakup, za ok. milion złotych, został sfinansowany z budżetu województwa.

Marszałek mówił także o innych formach pomocy prowadzonej przez samorząd województwa oraz sposobach pozyskiwania funduszy na ten cel. Jednym z przykładów jest grant z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w wysokości ponad pół miliona złotych, pozyskany w ramach konkursu „Pomoc humanitarna 2022”. Z tego projektu została zakupiona żywność (ryż, kasza, groch, puszki mięsne i rybne, kawa, olej), która zostanie przekazana do Administracji Obwodowych we Lwowie i Użgorodzie. Łącznie jest to ok. 38 ton pomocy dla obu ukraińskich obwodów. Przekazanie planowane jest do końca listopada.

Z kolei środki z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego pozwoliły uruchomić trzy duże projekty: Podkarpackie Centrum Integracji Cudzoziemców, mieszkania chronione oraz działania na rzecz integracji społecznej.

Podkarpackie Centrum Integracji Cudzoziemców to projekt za 30 mln złotych. Jego celem jest  aktywizacja Ukraińców, którzy przybyli na Podkarpacie po wybuchu wojny, czyli po 24 lutego. Projekt ma być sfinansowany w 85% ze środków unijnych z RPO, a w 15% z budżetu województwa. Całkowita wartość projektu wyniesie ok. 30 mln złotych. Dofinansowanie unijne to 25,5 mln zł a wkład województwa to ok. 4,5 mln złotych. Projekt będzie realizowany do końca 2023 roku.

Ok. 12 mln zł zostało przeznaczone na mieszkania chronione,które powstaną w czterech głównych miastach regionu, tj.: w Rzeszowie, Tarnobrzegu, Przemyślu i Krośnie. Będą mogli z nich korzystać obywatele Ukrainy, a jeśli nie będzie takiej potrzeby, można je będzie przeznaczyć na mieszkania chronione lub mieszkania wspomagane dla osób bądź rodzin zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym.

Zaś Caritas Archidiecezji Przemyskiej, Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego oraz Podkarpacka Agencja Konsultingowo-Doradcza w ramach prowadzonych ośrodków wsparcia ekonomii społecznej uzyskały łącznie 2,5 mln zł unijnego wsparcia z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach RPO WP 2014-2020. Mogły je przeznaczyć na zakup produktów i usług od podmiotów ekonomii społecznej. Te zaś były przekazywane nieodpłatnie na rzecz instytucji, które niosły pomoc osobom przybyłym do Polski, a także przekazywały je bezpośrednio na terytorium Ukrainy. Wsparcie jest bardzo różnorodne. To np. zapewnienie noclegu dla uchodźców, organizacja zajęć edukacyjnych, sportowych i kulturalnych dla dzieci, a także usługi opiekuńcze, rehabilitacyjne, medyczne czy pomoc psychologiczna.

Odnosząc się do projektu Podkarpackiego Centrum Integracji Cudzoziemców marszałek powiedział: - Dzisiejsza sytuacja jeszcze bardziej dowodzi, że takie myślenie przyszłościowe powinno mieć miejsce i powinniśmy być przygotowani na różne warianty, które mogą się wydarzyć w związku z agresją Rosji putinowskiej na Ukrainę – mówił marszałek.

Marszałek mówił także o tym, że od początku działań wojennych w Ukrainie apeluje na różnych gremiach: międzynarodowych i krajowych o pomoc dla walczących sąsiadów. Kolejny, drugi już oficjalny apel wystosował do 15 placówek dyplomatycznych w Polsce oraz do władz regionów w Niemczech, Austrii i Włoszech. W sumie prośba trafiła do 40 adresatów. W piśmie marszałek podziękował za dotychczasowe wsparcie, przekazane wpłaty oraz pomoc materialną i zaapelował o dalszą solidarność:

- Szczególnie teraz, mając na uwadze zbliżającą się zimę, która w znacznym  stopniu przyczyni się do pogorszenia sytuacji bytowej obywateli Ukrainy, raz jeszcze zwracam się apelem o wszelkie wsparcie. Ufam, że mój apel i jednoczesna prośba spotkają się z Państwa zrozumieniem, co zaowocuje dalszą współpracą w tym zakresie – napisał marszałek.

Jednym z przykładów pomocy, która napłynęła do województwa w odpowiedzi na pierwszy apel marszałka, jest pomoc z niemieckiego landu Nadrenia Północna – Westfalia, który przekazał 11 tys. euro, za które została kupiona żywność i odzież. Pomoc trafiła do Archidiecezji Lwowskiej oraz Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Iwano-Frankiwsku, a żywność do Archidiecezji Lwowskiej.

Wojewoda Ewa Leniart podkreślała podczas konferencji wagę i znaczenie współpracy samorządów oraz lokalnych instytucji i stowarzyszeń w niesieniu pomocy. Mówiła o tym, że została utworzona specjalna strona www.pomagamyukrainie.pl

- Dzięki tej stronie kojarzymy osoby potrzebujące pomocy, jak również tych, którzy udzielają ofertę pomocy w postaci usług czy towarów. Ta witryna ciągle działa, jest obsługiwana przez pracowników Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego – mówiła wojewoda.

Wojewoda mówiła także, że nie można się oswajać z tragedią ludności ukraińskiej objętej wojną: - Pomoc humanitarna dla ludności cywilnej jest niezwykle potrzebna. Bez kontynuacji tej pomocy Ukrainie grozi kryzys, który niestety będzie przynosił ogromne straty dla ludności cywilnej, dlatego chcę gorąco zaapelować do mieszkańców naszego regionu, naszego kraju i społeczności  międzynarodowej, aby nie ustawać w świadczeniu pomocy humanitarnej dla Ukrainy – apelowała wojewoda Ewa Leniart.

Od wielu miesięcy działa specjalne konto, które prowadzi Podkarpackie Stowarzyszenie Samorządów Terytorialnych, zbierając fundusze na pomoc Ukrainie. Nr konta: PL 60 1240 2614 1111 0011 1180 9919, w tytule: „POMOC DLA UKRAINY”. O pomocy koordynowanej właśnie przez Podkarpackie Stowarzyszenie Samorządów Terytorialnych mówił Zenon Swatek – wiceprzewodniczący PSST.

- Na specjalne konto utworzone przez PSST napływają środki od różnych instytucji, zakładów pracy, osób prywatnych. Zebraliśmy już do tej pory 690 tys. złotych, które staraliśmy się do tej pory przetrzymać. Pierwsze porywy serca dały dosyć dobre wyniki, jednak z czasem ta ofiarność słabnie i teraz, gdy zbliża się zima chcemy te środki wykorzystać, żeby udzielić bardzo potrzebnego wsparcia. W ofiarności wyróżnił się szczególnie austriacki land Styria i podkarpacka gmina Krzeszów – mówił Zenon Swatek.

Dyrektor PSST, Marek Ćwiąkała również mówił, że wpłat jest coraz mniej, a potrzeby na Ukrainie w związku ze zbliżającą zimą rosną: - Uchodźców wewnętrznych jest bardzo dużo. Dużo osób przybyło tam ze wschodu Ukrainy i są problemy z wyżywieniem tej grupy między innymi na terenie obwodu lwowskiego – mówił dyr. Ćwiąkała.

Z zebranych 690 tys. złotych PSST przeznaczyło dotychczas 60 tys. złotych na kupno dla Lwowskiej Obwodowej Administracji Wojskowej trzech ton masła oraz mixu tłuszczowego na wyżywienie osób wewnętrznie przesiedlonych. Za 290 tys. złotych zostały kupione dwa duże agregaty prądotwórcze o mocy 32 kW, nagrzewnice elektryczne oraz żywność. Są to rzeczy, o które poprosiła Odeska Wojskowa Obwodowa Administracja Państwowa i zostaną jej przekazane w listopadzie. A za 90 tys. złotych kupiono dwa małe agregaty prądotwórcze, żywność, w tym także dla dzieci, obuwie zimowe oraz ciepłą odzież. Apelował o to abp Mieczysław Mokrzycki, Metropolita Lwowski. Wsparcie jest przeznaczone dla ukraińskich przesiedleńców, którzy mieszkają w ośrodkach Caritas-Spes Archidiecezji Lwowskiej.

Działania pomocowe z ramienia samorządu województwa prowadzi także Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej, którego dyrektor, Jerzy Jęczmienionka mówił podczas konferencji o tym, że udało się przekazać kilka tysięcy palet z pomocą humanitarną. ROPS – który otrzymał 850 tys. złotych z budżetu województwa, wydatkował te pieniądze dla podkarpackich instytucji niosących pomoc Ukrainie: - Dzisiaj została podpisana umowa z PSST. Podpisaliśmy też umowę z podkarpackim oddziałem PCK oraz z innymi stowarzyszeniami, którym będziemy finansować pomoc rzeczową, żywnościową, która jest bardzo potrzebna szczególnie w tym okresie – mówił Jerzy Jęczmienionka.

Z puli 850 tys. złotych, które otrzymał z budżetu województwa ROPS, 300 tys. trafiło do Caritas Archidiecezji Przemyskiej, 204 do Podkarpackiego Banku Żywności, 200 tys. do PSST a 140 tys. do rzeszowskiego oddziału PCK.

W konferencji wzięli także udział przedstawiciele gminy Krzeszów, która wyróżniła się w zbiórce prowadzonej przez Podkarpackie Stowarzyszenie Samorządów Terytorialnych. Zastępca wójta, Stanisław Szafran mówił o wielkim zaangażowaniu mieszkańców: - Mieszkańcy, jak tylko dowiedzieli się o wojnie za naszą granicą, bardzo szybko zgłaszali chęć niesienia pomocy, rolą gminy było tylko zorganizowanie tej pomocy, wybranie kanału, żeby ta pomoc szybko trafiła tam, gdzie potrzeba, dlatego wójt podjął decyzję o współpracy z PSST – mówił Stanisław Szafran.

Z kolei Bożena Nowak – sołtys Krzeszowa mówiła: - Cieszę się, czujemy się wyróżnieni, że tu jesteśmy, bo gmina jest mała, a wszyscy byli tak otwarci na pomoc, mieli tak otwarte serca.

W działania pomocowe zaangażowany jest Wojewódzki Urząd Pracy, który odpowiada za realizację projektu: Podkarpackie Centrum Integracji Cudzoziemców. Obywatele Ukrainy mogą również uczestniczyć w realizowanych przez Urzędy Pracy projektach zwiększających ich kompetencje na rynku pracy, a także w kursach zawodowych pozwalających uzyskać nowe kwalifikacje zawodowe.

W ramach pomocy uchodźcom WUP zorganizował również m.in. kurs języka polskiego, utworzył punkt informacyjny, nawiązał współpracę z Lwowskim Obwodowym Centrum Zatrudnienia, świadczy poradnictwo zawodowe, prowadzi projekt aktywizacyjny za fundusze z MRiPR.

Z danych WUP wynika, że w województwie podkarpackim legalną pracę podjęło  ponad 18 tys. obywateli Ukrainy. Zaś 812 przedsiębiorców zadeklarowało chęć zatrudnienia, między innymi Ukraińców na 2 669 stanowiskach pracy. W Powiatowych Urzędach Pracy zostało zarejestrowanych ogółem 2 491 obywateli Ukrainy.