Porządek obrad Sejmu rozszerzony o projekt ws. utworzenia nowego parku narodowego w Polsce

Posłowie zdecydowali w środę, żeby rozszerzyć porządek obrad Sejmu o rozpatrzenie projektu ustawy o utworzeniu Parku Doliny Dolnej Odry. Nowy park narodowy miałby powstać w przyszłym roku w woj. zachodniopomorskim na terenie 3,8 tys. ha. Byłby to również pierwszy nowy park narodowy od 24 lat.

Za tym, by rozszerzyć porządek obrad Sejmu o sprawozdanie komisji ws. projektu ustawy o utworzeniu Parku Doliny Dolnej Odry głosowało 231 posłów, 192 było przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.

Zgodnie z harmonogramem w środę projekt ma rozpatrzeć sejmowa komisja środowiska. Drugie czytanie projektu zostało zaplanowane na czwartkowy wieczór; blok głosowań przewidziany jest na piątek.

Jak wskazano w uzasadnieniu projektu ustawy, siedzibą nowego parku ma być Gryfino. Tworzy się go w celu m.in. zachowania różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej oraz walorów krajobrazowych oraz przywrócenia właściwego stanu zasobów i składników przyrody.

Projektowany Park Narodowy Doliny Dolnej Odry ma objąć obszar o powierzchni 3 tys. 856,30 ha w województwie zachodniopomorskim. Na tym obszarze ma być możliwe prowadzenie wędkarstwa, tj. amatorskiego połowu ryb oraz rybactwa i rybołówstwa kulturowego rozumianego jako połów np. ryb sposobem tradycyjnym dla danego regionu. Wędkarstwo ma być możliwe na zasadach określonych w planie ochrony, zadaniach ochronnych lub w zarządzeniu dyrektora parku narodowego.

Do rybactwa i rybołówstwa kulturowego będzie miał zastosowanie przepis przewidujący, że w planie ochrony parku narodowego, a do czasu jego sporządzenia - w zadaniach ochronnych - ustala się miejsca, które mogą być udostępniane, oraz maksymalną liczbę osób mogących przebywać jednocześnie w tych miejscach. Katalog elementów planu ochrony parku ma zostać uzupełniony o wskazanie obszarów i miejsc udostępnianych dla celów rybactwa i rybołówstwa kulturowego.

Do nowego parku będą miały zastosowanie wszystkie przepisy ustawy o ochronie przyrody dotyczące parków narodowych, wyznaczające ich zadania, w tym prowadzenie działań ochronnych, udostępnianie obszaru parku oraz prowadzenie edukacji przyrodniczej.

MKiŚ zakłada też, że podział rezerwy budżetu państwa ma również objąć gminy, w granicach których tworzy się projektowany park, co wynika z faktu, że przepis ten dotyczy parków narodowych rozszerzanych i tworzonych w 2025 r., a Park Narodowy Doliny Dolnej Odry zostanie utworzony z dniem 1 stycznia 2026 r. Limit wydatków budżetu państwa związany z projektowanym parkiem w latach 2026-2035 wynosi 167 mln zł, z czego w 2026 r. ma to być ponad 19 mln zł, a w 2027 r. - 16,6 mln zł.

Granice nowego parku mają być wyznaczone tak, by zapewnić ochronę zasobów przyrodniczych i jednocześnie umożliwić dotychczasowe użytkowanie obszaru. "Oba ramiona rzeki Odry: Odra Zachodnia i Odra Wschodnia nie zostaną włączone do parku i jego otuliny. W obszar projektowanego parku zostaną włączone trzy wyspy wychodzące poza główny teren Międzyodrza - wyspa Łęgi Kurowskie położona między Odrą Zachodnią a Kanałem Kurowskim oraz kompleks dwóch wysp położonych między Odrą Wschodnią a Kanałem Kurowskim: Klucki Ostrów i Zaklucki Ostrówek. Wyspy Klucki Ostrów i Zaklucki Ostrówek należą administracyjnie do miasta Szczecin" - wskazano w ocenie skutków regulacji (OSR) projektowanego do ustawy rozporządzenia.

Otulina ma stanowić strefę ochronną graniczącą z projektowanym parkiem i być obszarem zabezpieczającym go przed "zagrożeniami zewnętrznymi wynikającymi z działalności człowieka". "Otulina zostanie poprowadzona głównie działkami będącymi międzywałem - pasem terenu leżącym od granicy rzeki do podstawy wału przeciwpowodziowego, po zewnętrznej stronie Międzyodrza. Jeśli nie było wydzielenia takiej działki, tzn. wał razem z międzywałem stanowił jedną działkę, włącza się ją do projektowanego Parku. Otulina zatem nie stanowi spójnego i ciągłego obwodu Międzyodrza, lecz jest w wielu miejscach poprzerywana. Otulina w żadnym miejscu nie wchodzi na tereny, gdzie prowadzona jest jakakolwiek działalność ludzka - poza samym Międzyodrzem" - wskazało ministerstwo.

Według wcześniejszych zapowiedzi Ministerstwa Klimatu i Środowiska park miał powstać jeszcze w tym roku. Pod koniec maja zgodzili się na to radni Województwa Zachodniopomorskiego.

Wiceminister klimatu Mikołaj Dorożała już w lutym ubiegłego roku w rozmowie z PAP zapowiadał utworzenie nowego parku narodowego. Zauważył wówczas, że byłby to pierwszy park od ponad 20 lat, gdyż ostatni, czyli Park Narodowy "Ujście Warty", założono w 2001 r.

Zgodnie z prawem park narodowy w Polsce tworzony jest w drodze ustawy, a rozporządzeniem Rada Ministrów określa jego granice. Utworzenie lub zmiana granic parku wymaga zgody właściwych organów samorządu terytorialnego.

W Polsce funkcjonują obecnie 23 parki narodowe, które zajmują ok. 1 proc. powierzchni kraju. Pierwszym parkiem, który został utworzony w naszym kraju, był Pieniński Park Narodowy. Największym parkiem jest natomiast Biebrzański Park Narodowy. (PAP)

jls/ mick/