Pracownicy wychowujący dzieci, mogą korzystać z różnorodnych przywilejów, jakie wskazane zostały w prawie pracy. Jedną z dostępnych opcji jest urlop wychowawczy o określonym wymiarze, który warto poznać bliżej już teraz. Co musimy widzieć o takim urlopie? Kto może z niego skorzystać? Jaki jest wymiar urlopu wychowawczego?
Dla kogo dostępny jest urlop wychowawczy? Okazuje się, że takie rozwiązanie jest możliwe dla pracownika, który posiada co najmniej sześciomiesięczny staż pracy. Nie dotyczy to zatrudnienia w jednym zakładzie pracy, lecz także w poprzednich miejscach, na podstawie umowy o pracę. Co ciekawe, urlop o sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem nie jest możliwy wtedy, gdy jesteśmy zatrudnienia na umowie o dzieło lub zlecenie! Taki przywilej został przewidziany jedynie dla stosunku pracy. Więcej informacji na ten temat znajdziemy na stronie Poradnik Przedsiębiorcy.
Jaki jest wymiar urlopu wychowawczego? Podział na wyłączne i wspólne prawo do skorzystania z tego urlopu jest określany jako 35+1, czyli w sumie 36 miesięcy. Co to oznacza? W efekcie jeden z rodziców może skorzystać maksymalnie z 35 miesięcy urlopu, a drugi ma do dyspozycji jeden miesiąc. Nie można oddawać swojej części drugiemu rodzicowi. Jeśli nie wykorzystamy tego wymiaru, urlop wychowawczy przepada.
Pamiętajmy o tym, że wyjątkową sytuacją w tym przypadku jest śmierć drugiego rodzica lub pozbawienie go praw rodzicielskich. Jeżeli tylko jeden rodzic sprawuje opiekę nad dzieckiem, wtedy może on skorzystać z 36 miesięcy urlopu wychowawczego. Co do limitu tego urlopu, jest on ustalany jednakowo dla każdego (nie ma znaczenia to, czy dziecko jest zdrowe, czy niepełnosprawne). Faktem jest, że rodzice mogą korzystać z urlopu wychowawczego w tym samym czasie! W takim przypadku łączny wymiar urlopu nie przekracza 36 miesięcy.
Wniosek o urlop wychowawczy trzeba złożyć u pracodawcy na 21 dni przed zaplanowanym dniem rozpoczęcia urlopu. Jeśli nie zachowamy tego terminu, pracodawca ma obowiązek udzielić urlopu najpóźniej do 21 dnia od złożenia wniosku. W sytuacji rezygnacji z zaplanowanego urlopu wychowawczego, pracownik ma możliwość wycofania wniosku, jednak musi to zrobić co najmniej 7 dni przed planowanym rozpoczęciem urlopu.
Co trzeba wiedzieć o rozliczeniu składek za pracownika na urlopie wychowawczym? Urlop wychowawczy to czas, za który pracownik nie otrzymuje zasiłku ani wynagrodzenia. Jednak w trakcie trwania urlopu, składki na ubezpieczenia zdrowotne i emerytalno-rentowe są finansowane z budżetu państwa. Podstawą wymiaru składek w tej sytuacji jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie, należne za 12 poprzednich miesięcy. Nie zapominajmy o tym, że ustalona podstawa w taki sposób nie może być:
Dla pracowników zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy, uzyskujących minimalne wynagrodzenie, podstawą wymiaru składki z tytułu korzystania z urlopu wychowawczego jest kwota minimalnego wynagrodzenia. Z kolei dla niepełnoetatowca z ustalonym proporcjonalnie najniższym wynagrodzeniem, kwota takiej podstawy nie powinna być mniejsza niż 75% minimalnego wynagrodzenia. Zawsze warto o tym pamiętać, zwłaszcza że jest to dokładnie określone w przepisach prawnych.
Podsumowując, warto podkreślić, że urlop wychowawczy jest dostępny dla każdego rodzica zatrudnionego na podstawie umowy o pracę. Skorzystać możemy w sumie z 36 miesięcy takiego urlopu, z podziałem na 35 miesięcy dla jednego rodzica i 1 miesiąca dla drugiego rodzica. Aby uzyskać prawo do urlopu wychowawczego, nasz staż pracy powinien wynosić co najmniej 6 miesięcy. Poza tym konieczne jest złożenie wniosku o urlop wychowawczy na co najmniej 21 dni przed planowaną datą rozpoczęcia urlopu. Jeżeli nie skorzystamy z przysługującego nam wymiaru urlopu wychowawczego, taki przywilej po prostu przepada.
