Zamknij

Obawa matactwa a tymczasowe aresztowanie

10:58, 08.07.2021 artykuł sponsorowany Aktualizacja: 10:59, 08.07.2021

Tymczasowy areszt zarówno będący na etapie postępowania przygotowawczego jak i sądowego, ograniczony jest spełnieniem określonych warunków. Pomimo, iż wydaje się, że jest on środkiem ostatecznym, w praktyce zbyt często organy ściągania składają wnioski o tymczasowe aresztowanie, a sądy zbyt często je uwzględniają. Jedna z najczęściej wykorzystywanych a jednocześnie najsłabiej uzasadnianych przesłanek ku temu jest tzw. obawa matactwa. Czym rzeczywiście ona jest i co może świadczyć o jej wystąpieniu?

Co to jest obawa matactwa?

Obawa matactwa jest szczególną przesłanką tymczasowego aresztowania. Zgodnie z art. 258 § 1 pkt 2 k.p.k areszt tymczasowy oraz pozostałe środki zapobiegawcze można stosować, gdy istnieje uzasadniona obawa, że oskarżony może nakłaniać do składania fałszywych zeznań lub wyjaśnień albo w inny bezprawny sposób utrudniać postępowanie karne. Inaczej matactwo jest bezprawnym wpływem na przebieg procesu karnego.

Zaistnienie przesłanki obawy matactwa musi mieć realny charakter, czyli wynikać z konkretnych okoliczności sprawy. Wyklucza się tu jakąkolwiek hipotetyczność takich zachowań. Za obawą matactwa muszą stać fakty oparte na konkretnych dowodach i wskazujące, że podejrzany podejmował próby wywarcia wpływu na świadków, usuwał lub niszczył dowody lub uniemożliwiał ich przeprowadzenie. 

Niestety organy procesowe nie mają obowiązku udowodnienia zaistnienia owej obawy – ich zadaniem jest wykazanie prawdopodobieństwa podejmowania przez oskarżonego bezprawnych działań, które utrudniać mają postępowanie karne. Jednak to uprawdopodobnienie powinno być oparte o konkretne okoliczności sprawy, a nie o przeczucie osoby prowadzącej postępowanie.
 

Na czym polega utrudnianie postępowania karnego?

Postępowanie karne można utrudniać na różne sposoby, zarówno poprzez wpływanie na materiał dowodowy, jak i działania, które noszą znamiona niedozwolonej obstrukcji procesowej (nadużycia prawa procesowego).

Rodzaje takich działań to na przykład:

- niszczenie, zacieranie bądź ukrywanie przez oskarżonego dowodów lub śladów przestępstwa

- udawanie choroby, celowe nieodbieranie wezwań

- próba kontaktu ze świadkiem w celu stworzenia alibi

- celowe niestawienie się na badania sądowo-psychiatryczne.

Należy pamiętać, że zachowanie utrudniające postępowanie karne musi mieć bezprawny charakter, by można było mówić o matactwie. Nie może być zakwalifikować do zachowań wskazujących na obawę matactwa korzystanie przez oskarżonego z przysługujących mu praw procesowych (odmowa składania wyjaśnień czy zmiana ich treści w trakcie procesu).

Zbyt częste stosowanie tymczasowego aresztowania, które oparte jest na hipotetycznym występowaniu przesłanek ku temu, szczególnie przesłanki obawy matactwa, nie jest dopuszczalne. Wystąpienie obawy matactwa powinno być dokładnie uzasadnione.

Więcej na temat aresztu tymczasowego przeczytasz na stronie Kancelarii Adwokackiej Adama Zaborskiego: https://www.adwokat-zaborski.pl/tymczasowe-aresztowanie/

 

(artykuł sponsorowany)
facebookFacebook
twitterTwitter
wykopWykop
0%