Założeniem wystawy, którą będzie można zwiedzać do 6 maja jest ukazanie „Solidarności” rolniczej, jako bohatera zbiorowego, odgrywającego ważną rolę w zmaganiach o wolną Polskę. Wystawa uzmysławia widzom, że strajki, a następnie porozumienia zawarte w lutym 1981 roku w Rzeszowie i Ustrzykach Dolnych, podobnie jak porozumienia gdańskie, szczecińskie i jastrzębskie, są istotną częścią najnowszej historii Polski.
Marszałek Władysław Ortyl podkreślał wagę tej wystawy dla zrozumienia kontekstu historycznego tamtych lat: Dziś, pokazujemy, że potężny i społeczny zryw „Solidarności” nie miał miejsca jedynie w dwóch, trzech punktach, ale był systemowym protestem przeciwko komunistycznemu reżimowi. Ten opór, który rolnicy stawiali przez dziesiątki lat został zwieńczony tymi protestami. Musimy przypominać że właśnie na Podkarpaciu, w Rzeszowie, w Ustrzykach Dolnych rodziła się „Solidarność” rolnicza, która bardzo mężnie i w jednym szeregu stawała z „Solidarnością” ludzi pracy. Wszyscy przyczynialiśmy się do tego, aby nastąpiły zmiany demokratyczne w naszym kraju – mówił marszałek.
[FOTORELACJA]75[/FOTORELACJA]
Władysław Ortyl podziękował dyrektorowi IPN za tę inicjatywę: Cieszę się, że Instytut Pamięci Narodowej docenił zmagania polskich rolników z komunistyczną władzą. Dziękuję dyrektorowi rzeszowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej za tę wystawę. Ma ona wymiar edukacyjny zwłaszcza dla młodych pokoleń Polaków, którzy czasy komunistyczne znają jedynie z książek historycznych. Myślę, że spotka się ona z zainteresowaniem mieszkańców Rzeszowa – powiedział.
Ewa Leniart, wojewoda podkarpacki zwróciła uwagę na to, że wydarzenia prezentowane na wystawie były jednymi z najważniejszych w komunistycznej Polsce: Rok bieżący jest rokiem wyjątkowo ważnym dla Solidarności Rolników Indywidualnych, rokiem jubileuszu, kiedy doszło do strajku, a potem podpisania Porozumień Rzeszowsko-Ustrzyckich. Niezmiennie uważam, że te porozumienia są jednymi z czterech najważniejszych, które otworzyły drogę do wszystkiego tego, co wiązało się z uwolnieniem Polski od komunizmu – mówiła wojewoda.
Dr Dariusz Iwaneczko, dyrektor rzeszowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej tłumaczył ideę wystawy: Rolnicza „Solidarność” i to, co wydarzyło się w latach 1980-1981 jest mało znane. Dlatego zamysłem Instytutu Pamięci Narodowej było, aby otworzyć w jednym momencie w siedemnastu miejscach o godzinie dwunastej, regionalne moduły wystawy dotyczącej powstania „Solidarności” rolniczej. Rzeszów nie przypadkowo został przez nas wybrany. Uznaliśmy, że to właśnie Rzeszów na przełomie stycznia i lutego stał się stolica polskich rolników. To właśnie strajk w Rzeszowie i Ustrzykach Dolnych zmobilizował rolników polskich w sposób bezprecedensowy – powiedział dyrektor.
Wystawa IPN jest prezentowana także w innych miastach: Białobrzegach, Bydgoszczy, Giżycku, Poznaniu, Stargardzie, Świdnicy, Zawierciu, Pułtusku, Nowym Targu, Radkowicach, Nowym Dworze Gdańskim, Nakło nad Notecią, Łapach, Łęczycy, Milejowie i Nysie. Po pokazach w regionach wystawa zostanie zaprezentowana w Warszawie. Od 12 maja na Placu Piłsudskiego będą prezentowane moduły centralne, oraz moduły/plansze przywiezione ze wszystkich regionów.
Z końcem grudnia 1980 roku rolnicy z Bieszczad rozpoczęli strajk okupacyjny w Ustrzykach Dolnych. Domagali się m.in. rejestracji NSZZ Rolników „Solidarność Wiejska” oraz spełnienia lokalnych postulatów. Mimo pacyfikacji strajków przez milicję był on kontynuowany wspólnie z protestującymi w Rzeszowie. Postulaty obejmowały całokształt życia na wsi zniszczonego latami komunizmu, a więc swobodnej gospodarki ziemią, odsunięcia PZPR i ZSL od wpływu na decyzje administracyjne, nauki religii i wolności praktyk religijnych, nieutrudniania budowy świątyń, a także odkłamania historii. Poparcia strajkowi udzieliła NSZZ „Solidarność” oraz Kościół katolicki m.in. ks. bp. Ignacy Tokarczuk. Władze zostały zmuszone do rozmów i 19 lutego 1981 roku podpisano porozumienie w Rzeszowie, a 20 lutego w Ustrzykach Dolnych. Porozumienia Rzeszowsko-Ustrzyckie – zwane Konstytucją Polskiej Wsi – stały się dla wsi odpowiednikiem porozumień sierpniowych 1980 r.
Brak komentarza, Twój może być pierwszy.
Dodaj komentarz